Heeft u zich (ooit) in financiële nesten gewerkt? Het kan iedereen overkomen.
De zwarte lijst velt gelukkig geen eeuwig oordeel: even plots als u erop kwam, geraakt u er ook weer af. Hoe lang u op de zwarte lijst blijft staan, hangt af van het soort lening en wanbetaling.
Het schrappen gebeurt automatisch. Als u uw schuld heeft vereffend, hoeft u niets te doen. De wanbetaling blijft geregistreerd staan voor 1 jaar, maar dat wil niet zeggen dat u niet meer kan lenen in de tussentijd. U bent tenslotte schuldenvrij!
Bekijk hier de mogelijkheden om te lenen!
Nut van de zwarte lijst voor u?
De zwarte lijst klinkt huiveringwekkend, maar is het zeker niet. Eigenlijk is het niet meer dan een hulpmiddel voor consumenten en kredietverstrekkers om echt zware schulden te voorkomen.
Het doel van de zwarte lijst is tweeledig: enerzijds voorkomen dat u als consument zich (nog) diep(er) in de schulden werkt, anderzijds kredietverstrekkers transparante informatie geven over uw financiële bekwaamheid. De Nationale Bank van België (NBB) verzamelt gegevens over alle consumentenkredieten en hypothecaire kredieten afgesloten door natuurlijke personen voor private doeleinden. Dit instrument van de NBB tegen overmatige schuldenlast heet officieel de Centrale voor kredieten aan particulieren (CKP).
Indien u een lening niet tijdig heeft kunnen aflossen, kan het dus dat u op de zwarte lijst belandt. Deze ‘registratie wegens wanbetaling’ gebeurt om verschillende redenen, telkens ook weer afhankelijk van het soort krediet dat u als consument heeft geopend. Beschouw de CKP niet zozeer als een bestraffing, wel een preventief middel tegen een grotere schuldenlast voor particulieren.
Niet-geregulariseerde versus geregulariseerde wanbetaling
Met de juridische term ‘bewaartermjn van de bestanden’ wordt verwezen naar hoe lang u op deze zwarte lijst, beheerd door de NBB, kan blijven staan. Bent u uw kredietovereenkomst gewoon correct nagekomen? Dan blijf u er tot drie maanden en acht werkdagen na de einddatum van de verbintenis op staan. Heeft u zich bezondigd aan een wanbetaling? Dan blijft u er uiteraard langer op staan.
Wanneer u uw schuld niet kon aflossen, blijft u er tien jaar op staan. Dit vanaf de datum van de eerste registratie van de – in dit geval niet-geregulariseerde – wanbetaling. Kunt u de achterstallige schuld na verloop van tijd wel inlossen? Dan blijft er in principe 1 jaar vanaf de goedkeuring van de schuldaflossing op staan. Tenzij u hiermee de termijn van 10 jaar overschrijdt. U kan er dus nooit langer dan 10 jaar op staan.
Plichten en rechten als kredietnemer en -gever
Financiële instellingen erkend door de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) zijn verplicht inlichtingen in te winnen bij de Centrale alvorens een lening te verstrekken. Hierdoor kan de kredietverstrekker oordelen of de afbetaling van de lening een risico inhoudt of niet. Die risicoberekening wordt door elke financiële instelling anders beoordeeld. Zo kan het dus dat u door een bepaalde instelling geen lening werd verschaft, terwijl een andere hier geen probleem voor voorziet.
Als kandidaat voor een krediet heeft u dan weer het recht uw gegevens op te vragen. Wanneer de reglementaire bewaartermijn is verstreken en u dus uw verbintenis correct bent nagekomen, wordt u geschrapt van de lijst. Dit kan u controleren. U heeft als consument een persoonlijk toegangsrecht tot de zwarte lijst. Toegang kan u krijgen via het internet, met behulp van je elektronische identiteitskaart, per brief of aan de loketten van de Nationale Bank in Brussel. Telefonisch kan u geen inzage verkrijgen. Kloppen uw gegevens niet? Dan kan u natuurlijk een rechtzetting aanvragen.
